نام علمی این گیاه sansevieria trifasciata و از خانواده مارچوبه می‌باشد.
این گیاه که با نام‌های شمشیری یا زبان مادر شوهر نیز شناخته می‌شود.
پرطاقت‌ترین گیاه درون خانه‌ای است.
این گیاه همیشه سبز به سایه و خشکی مقاوم است، از این رو نگهداری از آن در منزل راحت است.
از خواص گیاه سانسوریا، تصفیه و پاکسازی هوای محیط است.
فواید سانسوریا البق
بر اساس تحقیقات انجام شده این گیاه می‌تواند سموم و گاز‌های آلوده موجود در هوا مانند «تولوئن» یا «فرمالدئید» را تصفیه کند.
بعلاوه بر خلاف گیاهان دیگر، در شب اکسیژن تولید کرده و خوابی عمیق و آسوده برای شما به ارمغان می‌آورد.
از این رو کارشناسان توصیه می‌کنند که از این گیاه در اتاق خواب استفاده شود تا با تصفیه هوا خوابیدن بسیار راحت‌تر شود.
یکی دیگر از کاربردهای آن استفاده در نظریه فنگ شویی است.
فنگ شویی یک نظریه چینی در مورد جذب و تولید انرژی مثبت با استفاده از دکوراسیون است که چینش گیاهان نقش موثری در آن ایفا میکند.
همچنین سانسوریا به دلیل رشد عمودی، سطح کمی را اشغال میکند.
با توجه به مقاومت بالا می‌تواند برای مکان‌های پر رفت و آمد مانند شرکت‌ها، ادارت و موسسات انتخاب مناسبی باشد.
سانسوریا دارای رشد بسیار آرامی است و برای سال‌های طولانی سبز و شاداب باقی می‌ماند.
از این رو نگهداری آن بسیار باصرفه و کم هزینه خواهد بود.
این گیاه دارای ساقه زیرزمینی است که برگ‌ها مستقیما از آن رشد می‌کنند.
برگ‌های سانسوریا مستقیم و شمشیری شکل است، از این رو در فارسی به آن گیاه شمشیری نیز گفته می‌شود.
در گونه ابلق آن رنگ برگ‌ها سبز تیره با نوار‌های سفید یا طلایی در دو طرف حاشیه‌های برگ است.
این نوع سانسوریا نسبت به بقیه نور بیشتری می‌خواهد تا برگ‌ها رنگ ابلق خود را از دست ندهند و زیبایی گیاه حفظ شود.
ارقام پاکوتاه این گیاه نیز وجود دارد که به کامپکت معروفند و در آنها، برگ‌ها مستقیم از خاک خارج می‌شوند.
گیاه سانسوریا دارای گلی به رنگ سبز و سفید است که در بخش میانی گیاه می‌روید.
گل سانسوریا بسیار معطر است اما جنبه تزیینی ندارد.
زمان گلدهی آن در فصل پاییز است و برای متوقف نشدن رشد گیاه بهتر است ساقه گل‌دهنده را ببرید.
این گیاه کمی سمی است و خوردن آن باعث تورم و بی حسی زبان می‌شود و خطرناک است.
پس توصیه می‌شود آن را از دسترس کودکان و حیواناتی که احتمال دارد برگ‌های آن را بجوند دور نگه دارید.
شرایط نگهداری سانسوریا ابلق
نور
گیاه سانسوریا گرچه به نور کم مقاوم است، اما در نور کامل و غیرمستقیم بهترین شرایط نوری برای گیاه مهیا می‌شود.
اما بهتر است آن را همیشه دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید.
حتی نورهای مصنوعی مثل نور لامپ‌های فلوئورسنت که امروزه در هر مکانی یافت می‌شوند هم می‌تواند نیاز سانسوریا به نور را برطرف کند.
لازم به ذکر است در نور کم در نمونه‌های سانسوریای ابلق، طرح روی برگ‌ها کم‌رنگ خواهد شد.
دما
بهترین رشد را در دمای ۱۸- ۲۵ درجه سانتی‌گراد دارد.
این گیاه به دمای پایین حساس است و دمای پایین باعث بروز بیماری‌های سانسوریا و سیاه و آبکی شدن برگ‌ها می‌شود.
در دماهای زیر ۱۰ درجه حتما آبیاری را قطع کنید و در هنگام شب یا وقتی دما افت کرده است آن را از پنجره دور کنید.
همچنین تماس با شیشه داغ و گرم نیز موجب سوختن حاشیه برگ‌ها خواهد شد.
بنابراین توصیه می‌شود در زمستان نیز دمای مطلوب محیط رشد گیاه را فراهم کنید.
رطوبت
این گیاه به رطوبت کمی احتیاج دارد و رطوبت محیط برای آن مناسب است.
سانسوریا نیازی به غبارپاشی ندارد و تنها تمیز کردن برگ‌ها برای زیبایی و تنفس بهتر گیاه کافی است.
آبیاری
نیاز گیاه سانسوریا به آب کم است.
به گونه‌ای که در تابستان هفته‌ای ۱ مرتبه و در زمستان هر ۲-۳ هفته یک مرتبه به آبیاری نیاز دارد و این میزان کافی است.
به صورتی که بین دو آبیاری خاک کاملا خشک شود.
سانسوریا خشکی خاک را تا حدی می‌تواند تحمل کند اما تشنگی زیاد باعث خشکی برگ‌ها می‌شود.
در صورتی که گیاه بیش از اندازه آبیاری شود، بر روی برگ‌ها زخم‌های قهوه‌ای رنگی بوجود می‌آید.
امکان پوسیدن برگ‌ها از قسمت پایین و در نزدیکی سطح خاک وجود دارد.
🌱خاک
خاک کمپوست بهترین خاک برای این گیاه است.
به طور کلی خاک با بافت متوسط که زهکش مناسبی نیز دارد، محیط خوبی برای رشد این گیاه فراهم میکند.
مثلا میتوان از مخلوط خاک معمولی + خاک برگ و یا به همراه مقداری ماسه استفاده کرد.
🌱کوددهی
میتوان در طی فصل رشد و به شکل ماهیانه از کود‌های مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کرد.
اگر در کوددهی گیاه زیاده‌روی شود، برگ‌های جدید نرم خواهند شد و به دلیل عدم استحکام خمیده می‌شوند.
تعویض گلدان
هر ۳ یا ۴ سال یکبار در صورتی که ریشه‌ها در حال بیرون زدن از گلدان باشد اقدام به تعویض گلدان کنید.
گلدان مناسب سانسوریا گلدانی کوچک است تا گسترش ریشه‌ها در آن زودتر صورت گیرد و انرژی گیاه به جای پخش ریشه صرف پاجوش زدن شود.
به طور کلی سانسوریا، گلدان کوچک‌تر را بر بزرگ‌تر ترجیح می‌دهد.
هنگام تعویض گلدان، خاک اطراف ریشه و خاک گلدان را با فشار دست متراکم کنید.
روش هرس
روش هرس سانسوریا به صورت جدا کردن پاجوش‌های اضافی به صورت سالیانه است.
می‌توانید این پاجوش‌ها را مجزا در گلدان‌های کوچک بکارید و سانسوریای خود را افزایش دهید.
تکثیر
تکثیر سانسوریا از طریق قلمه برگ، تقسیم ریزوم و پاجوش صورت میگیرد.
ولی در گونه ابلق آن برای اینکه صفت ابلقی حفظ شود فقط باید از روش تقسیم ریزوم یا پاجوش تکثیر کرد وگرنه گیاه جدید ابلق نخواهد شد.
روش تقسیم ریزوم:
تقسیم ریزوم (تقسیم بوته) دیگر روش تکثیر این گیاه است که بخصوص برای ارقام ابلق مورد استفاده قرار میگیرد.
تقسیم بوته و جدا کردن ریزوم در فصل بهار صورت میگیرد.
زمانی که گلدان به صورت پر در آمده و ریزوم تمام گلدان را اشغال کرده است.
در این روش گیاه پایه مادری را از گلدان خارج نموده و سپس با استفاده از چاقو یا قیچی باغبانی قسمت زیرزمینی گیاه را به چند قسمت تقسیم می‌کنند.
روش پاجوش:
در فصل یهار و تابستان که گیاه تولید گیاهچه‌های جدید (پاجوش ) میکند میتوان با جدا کردن پاجوش‌ها به همراه ریشه از گیاه مادری و کاشت آنها در گلدان جدید، گیاه جدید تولید کرد.
برای این کار ابتدا گیاهتان را از گلدان خارج کرده و پاجوش‌های ۲۰ سانتی را از گیاه جدا کنید.
به این شکل که گیاه اصلی را از گلدان خارج کرده و سپس پاجوش‌ها را با کاتر از گیاه اصلی جدا کرده طوریکه ریشه‌های آن نیز حفظ شود.
سپس پاجوش‌های بریده را در گلدانی با خاک مناسب بکارید. خاک را فشرده کنید.
اگر پاجوش‌ها کوچک باشند نباید انتظار رشد زیادی از گیاه داشته باشید پس در جدا کردن پاجوش‌ها عجله نکنید.
برای رشد بهتر پاجوش‌ها گلدانی کوچک انتخاب کنید تا گیاه مجبور شود پاجوش بیشتری بزند.
مشکلات سانسوریا ابلق
شپشک آردآلود:
بصورت توده پنبه‌ای سفید روی گیاه دیده می‌شود.
این آفت شیره گیاه را می‌مکد و به تدریج باعث پلاسیده شدن برگ‌ها می‌شوند و اگر آنها را به موقع از بین نبرید می‌توانند باعث نابودی گیاه شوند.
برای از بین بردن این آفت کافی است با پنبه الکلی آنها را از روی سطح برگ جمع کنید.
متورم و بدبو شدن برگ‌های سانسوریا:
آب زیاد
باعث از بین رفتن سلول‌های برگ شده و در نهایت باعث بروز تورم برگ‌ها و بوی بد آنها می‌شود.
در چنین مواقعی، سریعا برگ‌ها آسیب دیده را جدا کنید و قبل از اینکه تمام برگ‌ها درگیر شوند، آبیاری را اصلاح کنید.
خشک و قهوه‌ای شدن برگ‌های سانسوریا:
قهوه‌ای شدن برگ‌ها نشانه کم آبی و هوای گرم
است.
گیاه را آبیاری کنید و به محل خنک‌تری منتقل کنید.
زرد شدن نوک برگ سانسوریا:
اگر نوک برگ زرد شد، یعنی بیش از حد به گیاه آب داده‌اید.
لازم نیست برگ‌ها را جدا کنید، فقط آبیاری را کمتر کنید.
زدگی و آسیب دیدن و شکستن برگ سانسوریا:
در صورت لمس کردن بیش از حد و یا ضربه زدن به سطح برگ، چنین مشکلاتی برای برگ ایجاد می‌شود.
بهتر است آن را در مکانی دور از رفت و آمد زیاد و دور از محل بازی کودکان قرار دهید تا برخوردی با آن صورت نگیرد.
در جا به جایی و حمل آن نیز دقت کنید و آن را به زمین و یا دیوار نکوبید.
برگ‌های سانسوریا پژمرده و زرد می‌شوند:
زرد شدن و پژمرده شدن و ریختن برگ‌های گیاه سانسوریا نتیجه آبیاری بیش از حد است.
در چنین شرایطی میزان آب و دفعات آبدهی را کم کنید.
اگر خاک برای مدت طولانی خیس باشد، باعث از بین رفتن ریشه می‌شود.
چند روزی به گیاه آب ندهید و اجازه دهید کاملا خشک شود.
پس از چند روز برگ‌ها مجددا طراوت خود را پیدا می‌کنند.
اما اگر برگ‌های بسیار زرد شده باشد و نتواند گیاه خود را بهبود بخشد باید آن برگ را از گیاه جدا کنید.
برگ‌ها رنگ پریده و نقوش خود را از دست میدهند:
نور کافی نیست
و یا گیاه احتیاج به تغذیه مصنوعی دارد.
گلدان را به محل پرنورتر منتقل نموده و یا کمبود عناصر خاک گلدان را با تغذیه مصنوعی رفع کنید.
برگ‌ها بدشکل و حاشیه آنها جویده شده است:
حشره آفت به گیاه حمله کرده است.
با حشره کش مناسب سمپاشی کنید.
حاشیه برگ‌ها دارای لکه‌های قهوه‌ای و خشک می‌شوند:
هوا خیلی گرم است و یا گیاه با شیشه گرم در ارتباط است، آن را جابجا کنید.
برگ‌ها سیاه و آبکی شده‌اند:
سرما علت ان است
، گلدان را به جای گرم‌تری منتقل کنید.
پوسیدگی ریشه:
سانسوریا رنگی بسیار مساعد پوسیدگی ریشه است که در آبیاری آن باید بسیار دقت کنید.
کف گلدان باید دارای سوراخ‌هایی برای خروج آب باشد.
آبیاری را کمتر کنید و زهکش خاک را بررسی کنید.
برگ‌های جدید نرم و آبکی هستند:
کوددهی بیش از اندازه عامل آن است. کوددهی را کمتر کنید.
خم شدن برگ سانسوریا:
کج شدن و خم شدن سانسوریا دلایل مختلف دارد.
گیاه در عمق مناسب کاشته نشده است و پیاز نمی‌تواند خود را نگه دارد.
برای حل این مشکل گیاه را در عمق کافی بکارید تا سانسوریا بتواند برگ‌های خود را صاف نگه دارد.
کوددهی بیش از حد نیز سبب خم شدن سانسوریا می‌شود.
برای حل این مشکل فواصل بین دو کوددهی را افزایش دهید.
سانسوریا به کود زیادی نیاز ندارد و تنها در فصول رشد برای رشد بهتر آن را تقویت کنید.
دلیل دیگر ممکن است به علت سرمای محیط باشد و باید گیاه سانسوریا را به محیط گرم‌تری منتقل کنید.
از آبیاریبیش از حد گیاه سانسوریا خود داری کنید.
سانسوریا به کم آبی مقاوم است و نسبت به آبیاری زیاد واکنش منفی نشان می‌دهد و ممکن است باعث نابودی آن شود.
لکه برگی قارچی:
از دیگر مشکلات سانسوریا لکه برگی است که زخم‌های آبدار قرمز قهوه‌ای بر روی برگ‌های جوان بوجود می‌آورد وحاشیه آنها را زردرنگ میکند.
در شرایط مرطوب و در صورت شدت یافتن بیماری لکه‌ها به هم متصل شده و برگ از بین می‌رود.
محیط مرطوب، خیس شدن گیاه و تهویه نامناسب محیط باعث شیوع بیشتر این بیماری می‌شود.
در صورت لزوم میتوان از سموم قارچ‌کش استفاده کرد.
لوله شدن برگ سانسوریا:
گیاه سانسوریا یک گیاه متعادل است یعنی دوستدار دما، نور و رطوبت متوسط است.
اگر متوجه شدید که برگ‌های گیاه شما لوله شده است، شرایط گیاه را بررسی کنید و آن را در جای مناسبی قرار دهید.
از قرار دادن آن در کنار شوفاژ و یا وسیله‌های سرمایشی خودداری کنید.
